پایگاه اطلاع رسانی آستان مقدس حضرت عبدالعظیم(ع):
کتاب «شهرری، بررسی درونی جامعه انسانی از قاجار تا جمهوری اسلامی» با قلم استاد جواد صفی نژاد و حمایت‌های تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام راهی بازار نشر شد.
به گزارش اداره کل تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان مقدس، تهیه و تولید این اثر ماندگار با همکاری مرکز ری شناسی موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، اداره اسناد آستان مقدس و انتشارات دارالحدیث صورت پذیرفته و در مستندنگاری روایت های تاریخی این کتاب، مجموعه های ذکر شده، نقش بسیار مهمی در جمع آوری و بازخوانی اسناد تاریخی داشته اند.
جواد صفی نژاد، استاد بازنشسته دانشگاه تهران، پژوهشگر پیشکسوت موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی و پدر علم قنات در ایران از دهه چهل تاکنون به کار پژوهش و انتشار آثاری درباره فرهنگ روستایی، عشایری و شهری ایران پرداخته است.
استاد صفی‌نژ‌اد تلاش های ارزنده ای در طول سالیان متمادی برای جمع آوری و تالیف این کتاب گرانسنگ داشته است.
این کتاب نگاه جامعی به زیستِ مردم شهرری دارد و بیانگر رخدادها و وقایع اجتماعی و تحولات شهرری و محلات آن و شامل اسناد و نقشه‌های مختلف در خصوص شهرری است.
یکی از اهداف مهم این کتاب ثبت فرهنگ تاریخ بومی بوده و در این اثر استاد صفی نژاد تلاش کرده تا واژه های سنتی و بومی را که خاستگاه تاریخی آنها ریشه در روستاهای شهرری داشته، ثبت کنند تا آنها در تاریخ اجتماعی ری باقی بمانند.
در این کتاب استاد صفی نژاد مدعی است که خطه شهرری سه دستاورد مهم برای فرهنگ ایران زمین داشته است:
۱. در نظام سبزی کاری، مَن یا رِی که واحد سنجش وزن است.
۲. در نظام آبیاری، سنگ یا سنگ آب که واحد سنجش حجمی آب در قنات هاست.
۳. در نظام زراعی، بنه یا سازمان زراعی کهن ایران که از مهرماه (میزان) آغاز و تا شهریورماه (سنبله) فعالیت داشت.
آنطور که استاد در این کتاب گفته، خاستگاه 3 نظام یادشده و سه رویداد «من ری»، «سنگ آب» و «بنه» شهر کهن و تاریخی ری است و بررسی این نهادها، سبک زندگانی و مسائل اجتماعی و زیستی قشرهای مختلف اجتماعی این شهر را بیان می کند.
می توان به برخی از عناوین مهم این کتاب اینگونه اشاره کرد: درباره ری؛ محلات و اماکن تاریخی ری؛ آیین ها، آداب و سنت های عزاداری و روضه خوانی؛ نیازها و خدمات شامل حمام ها، یخچال ها، نانوایی و ...؛ مکتب خانه ها و مدارس ری؛ بازار و دکان ها، قبرستان ها، مشاغل کسبه ری، حمل و نقل و ماشین دودی و ...؛ کشاورزی سنتی و نظام زراعت در ری، قنات ها و آبیاری و خاطرات شخصی نویسنده.
تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم(ع) از زحمات آقای دکتر جواد صفی نژاد به علت پذیرش تالیف کتاب گراسنگ «شهرری، بررسی درونی جامعه انسانی از قاجار تا جمهوری اسلامی» تشکر و قدردانی کرده و تصریح کرد: تخصص، ژرف نگری، اخلاص و پشت کار استاد باعث شد در بازه زمانی محدود کتاب فاخر و ارزشمندی دررابطه با شهرری تالیف شود و امید است پژوهشگران حوزه تاریخ ایران از این کتاب بهره مند شده و برای همیشه این اثر ماندگار بماند.
